Hai món ăn, một cửa tiệm và cách người ta tồn tại trong thị trường bão hoà
Một góc nhìn về ngách hẹp và ưu điểm của ngách hẹp!
Lần về Sài Gòn vừa rồi, mình ghé một quán Nhật nhỏ nằm ở trên một con phố nhỏ Quận 3. Không phải nhà hàng bành trướng, không bảng menu dài như một cuốn sách dày. Cả quán chỉ bán đúng hai món: cơm lươn và cơm bò.
Hết.
Vậy mà khi bước vào, mình thấy cơ thể nhẹ hẳn xuống. Không phải đứng tần ngần chọn món, không phải cố đọc vài chục lựa chọn mà mình chẳng thực sự quan tâm. Hai món đủ để quyết định, đủ để biết mình đến đây vì điều gì.
Cảm giác đó làm mình nhớ ngay đến câu chuyện về “ngách”. Một từ nghe đơn giản nhưng lại cứu sống sự nghiệp của rất nhiều solopreneur, và cũng là thứ khiến không ít người vật lộn năm này qua năm khác chỉ vì… chọn sai, hoặc không chọn gì cả.
Mình tin nhà hàng Nhật này không “liều”. Họ hiểu hành vi tiêu dùng đủ sâu để biết nếu tách tất cả món Nhật ra, thì hai món dễ ăn nhất, quen nhất, hợp khẩu vị đại chúng nhất chính là cơm bò và cơm lươn. Đây là lựa chọn có chủ đích, dựa trên nghiên cứu thật sự chứ không phải linh cảm.
Thêm một chi tiết nhỏ mà mình quan sát được: khu vực bếp mở. Chỉ cần đứng ngoài là nhìn thấy đầu bếp thao tác làm lươn, thái bò và tạo nên một tô cơm thế nào. Làm ít món nên họ đủ khả năng làm từng món thật giỏi. Nhà hàng mới, món ăn ngon nên mình không biết hiệu quả ra sao nhưng mình thích tư duy kinh doanh của các bạn.
Và khi thị trường đã bão hòa giống như thị trường quán Nhật ở Sài Gòn thì đi rộng chẳng khác nào đẩy mình vào chỗ khó. Bán đủ thứ từ sushi đến lẩu rồi mong khách nhớ đến mình là điều gần như bất khả.
Ngách, khi đặt đúng thời điểm thị trường, là chuyện sống còn.
Khi thị trường đông: hãy đi sâu, không đi rộng.
Khi hành vi tiêu dùng thay đổi: bán thứ dễ chọn, chứ không bán thứ khiến người ta phải gồng để quyết định.
Khi cạnh tranh tăng: xây “signature” (một sản phẩm đặc trưng của bạn), đừng xây “menu đầy đủ”.
Nhìn quán Nhật này, mình rút ra bốn bài học mà bất kỳ solo expert nào cũng cần:
Ngách không phải thu hẹp thị trường. Ngách là cô đặc năng lực.
Hai món làm thật giỏi thắng ba mươi món làm… tạm.Ngách giảm chi phí vận hành và tăng chất lượng.
Ít nguyên liệu, ít rủi ro, ít nhân sự, ít tồn kho. Tập trung nhiều hơn vào trải nghiệm.Ngách tạo thương hiệu.
Người ta nhớ “quán cơm bò, cơm lươn ngon”, không nhớ “quán Nhật bán nhiều món”.Ngách là chiến lược sống sót bền vững.
Bạn không thắng vì làm nhiều và vì đã chọn đúng và làm đúng.
Trong kinh doanh chuyên môn cũng vậy. 2024 - 2025 là giai đoạn rất đông đúc và cạnh tranh. Ai cũng đang cố trở thành coach, trainer, consultant. Ai cũng xuất bản nội dung, mở khóa học, tạo cộng đồng.
Nhưng những người đi nhanh nhất lại là nhóm có ngách rõ ràng đến mức… không thể nhầm được.
Một người chỉ làm tài chính cho dân văn phòng 28-40.
Một người chỉ làm sức khỏe cho phụ nữ sau sinh.
Một người chỉ dạy viết cho người hướng nội.
Một người chỉ tư vấn giải pháp hệ thống cho solo expert đang tắc nghẽn tăng trưởng.
Một đường. Một nhóm người. Một vấn đề. Và họ tăng tốc.
Khi quán Nhật chọn “cơm bò – cơm lươn”, họ đang chọn ngách hẹp. Khi một solo expert chọn một vấn đề cụ thể và một nhóm người cụ thể, họ cũng đang làm điều tương tự: giảm nhiễu, tăng tín hiệu, và khiến thị trường hiểu ngay “bạn làm gì” trong một câu duy nhất.
Cứ tới tháng 12 mình sẽ có những chương trình chỉ 1 năm mới có 1 lần. Năm nay, mình sẽ có 2 chương trình đặc biệt (và sẽ kết thúc ưu đãi + đăng ký trước ngày 8/12):
+ Profitable Niche - Tư vấn ngách 1:1, “bách phát bách trúng” (Dành cho người chưa xác định ngách hoặc có ngách nhưng vẫn loay hoay với doanh thu)
+ Independent Expert - 7 tuần giúp bạn bắt đầu kinh doanh chuyên môn độc lập, ra mắt sản phẩm theo cách rõ ràng, có hệ thống và phù hợp với chính bạn (có cam kết ra số) (Dành cho chuyên gia đã có chuyên môn và giải pháp cụ thể)
Giống như nhà hàng Nhật mình nhắc tới ở trên: đây đều là các chương trình giúp bạn tìm đúng “hai món” của riêng bạn - cái mà bạn vừa làm tốt, vừa có lợi thế cạnh tranh, vừa phù hợp thị trường, vừa tạo ra doanh thu bền vững.
Không phải thứ bạn có thể làm.
Là thứ bạn nên làm.
Không phải thứ thị trường rộng cần.
Là thứ thị trường đúng đang thiếu.
Không phải thứ bạn thấy ổn.
Là thứ đưa bạn lên một vị thế mới.
Nếu bạn muốn bước vào 2025 với sự rõ ràng, nhẹ nhõm và tập trung hơn, Profitable Niche & Independent Expert sẽ là hai chương trình đặc biệt dành cho những người thực sự muốn đi sâu vào bản sắc, chuyên môn và chiến lược dài hạn.
Nếu muốn tìm hiểu và nghe Linh phân tích/chia sẻ thêm về ngách hẹp, thì đây là video 10 phút dành cho bạn:
Cảm ơn bạn đã lắng nghe và hi vọng sẽ gặp bạn trong những chương trình sắp tới nhé!